1. Vis gekroond met GOUDA, zonder omlijsting
Omschrijving kop: ovale, bolle pijpenkop uit de vierde kwart van de 18e eeuw (1775-1800). Onbehandeld oppervlak, gebotterde bovenzijde. De persnaden zijn weggesneden. Op de naden van de tweede kop is zichtbaar dat de pershelften niet goed (meer) aansloten.
Voorstelling kop 1: ongedefinieerde vis met omrand oog en rijen schubjes. De staart is getekend met twee strepen. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis zijn drie golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in kleine blokletters, in een nette horizontale lijn. De veelgebruikte omlijsting die je bij dit thema op pijpenkoppen ziet, ontbreekt.
Voorstelling kop 2: ongedefinieerde vis met versleten stip als oog en vier rijen schubjes. De staart is getekend met twee strepen met een veerpatroon. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis zijn drie golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in blokletters, in een nette horizontale lijn. De veelgebruikte omlijsting die je bij dit thema op pijpenkoppen ziet, ontbreekt.
Een wapenschildje op de zijkant van de spoor ontbreekt, daarmee uitsluitend dat deze pijp Gouds of imitatie Gouds is.
Voor de hand liggende centra van herkomst: Gorinchem en Schoonhoven.
2. Vis gekroond omlijst, met GOUDA, zonder wapenschildje.
Omschrijving koppen: ovale, bolle pijpenkop uit de vierde kwart van de 18e eeuw (1775-1800). Onbehandeld oppervlak, gebotterde bovenzijde. De persnaden zijn weggesneden en op een paar extra foto's goed zichtbaar.
Een wapenschildje op de zijkant van de spoor ontbreekt, daarmee uitsluitend dat deze pijp Gouds of imitatie Gouds is.
Voor de hand liggende centra van herkomst: Gorinchem en Schoonhoven.
Voorstelling kop 1: ongedefinieerde vis met omrand oog en drie rijen slordige schubben. De staart is getekend met twee strepen. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis zijn vier golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, iets rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft twee bladeren naar binnen en een naar buiten, aan de bovenzijde. De takken eindigen in een bloem. Het geheel is wat versleten en niet goed duidelijk.
Voorstelling kop 2: idem, de weergave oogt alleen rommeliger. De vis heeft punten als schubben, de kroon heeft wel weer edelstenen.
Voorstelling kop 3: de vis heeft een stip als oog en rijen kleine schubjes. Het lichaam is lang, de staart is getekend met twee strepen. Er zijn vier golven aanwezig en een redelijk accurate markiezenkroon. De kruisende takken zijn aan de onderzijde als één lijn verbonden. Twee keer blad naar binnen, drie keer naar buiten, aan de bovenzijde. Het woord GOUDA loopt in een rechte lijn, maar de letterhoogte neemt vanuit het midden naar twee zijden af. * Door een iets te droge mal is met het persen wat klei van de pijpenkop gescheurd en in de mal blijven zitten, met name boven de tekstband.
Voorstelling kop 4: goede en duidelijke gravure. De vis heeft een cirkel met stip als oog en een gestippeld, kort lichaam met een uit vier lijnen bestaande staart. Boven de vis staat een accurate markiezenkroon. Het water onder de vis bestaat uit vier lijnen. Aan de letters van GOUDA is enige aandacht besteed, met schreven en een nette G. Ze zijn alleen iets ongelijk in grootte en staan rond doordat de plaatsingshoogte verschilt. De takken kruisen onder en hebben vier naar binnen gerichte bladeren. Ze eindigen in een geschubde bloem.
Voorstelling kop 5: vergelijkbaar met kop 4, maar kwalitatief in alles wat minder. Met name de tekst GOUDA is minder goed uitgevoerd. De tulpen zijn aan de bovenzijde niet meer herkenbaar door slijtage.
Voorstelling kop 6: vis met cirkel als oog en vier rijen schubben. De staart is een lichte V-vorm. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis staan drie golfvormige lijnen. Boven de kroon staat het woord GOUDA in blokletters op een rechte lijn. De kruisende takken hebben drie bladeren naar binnen en twee naar buiten gericht. De vorm is een beetje versleten.
Voorstelling kop 7: vis met omrand oog en willekeurige stippen als schubben. De staart is getekend met vier strepen. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis staan drie golfvormige lijnen. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, de letters sterk in grootte variërend en op verschillende hoogtes geplaatst. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft geen bladeren. De takken eindigen in een bloem van elk drie stippen.
Voorstelling kop 8: vis met versleten kop en willekeurige stippen als schubben. De staart is getekend met drie strepen. Boven de vis staat een wijde markiezenkroon. Onder de vis staan vier golfvormige lijnen. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters in grootte verschillend, iets rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft vier streepvormige bladeren naar binnen en géén naar buiten. De takken eindigen in een stervormige bloem. Het geheel is wat versleten en niet goed duidelijk.
Voorstelling kop 9: vis met omringd oog en een langwerpige kop. Willekeurige stippen als schubben. De staart is getekend met vier strepen. Boven de vis staat een accurate markiezenkroon. Onder de vis staan vier golfvormige lijnen. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, iets rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft vier bladeren naar binnen en géén naar buiten. De takken eindigen in een bloem. De bovenzijde is versleten en niet goed duidelijk. De manier van graveren en een wat hoekiger gemaakt spoor hinten naar nabootsing van een Gouds product.
Voorstelling kop 10: vis met omringd oog en willekeurige stippen als schubben. De staart is getekend met vier strepen. Boven de vis staat een accurate markiezenkroon. Onder de vis staan vier golfvormige lijnen. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, iets rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft vier bladeren (links) en twee (rechts) naar binnen en géén naar buiten. De takken eindigen in een bloem. De linker bloem is versleten maar zou een tulp kunnen zijn, de rechter bloem is getekend als drie stippen. De bovenzijde is aan de linker bovenhoek wat versleten en niet goed duidelijk.
3. Vis gekroond omlijst, met GOUDA en wapenschildje.
Omschrijving koppen: ovale, bolle pijpenkop uit de vierde kwart van de 18e eeuw (1775-1800). Onbehandeld oppervlak, gebotterde bovenzijde. De persnaden zijn weggesneden en op een paar extra foto's goed zichtbaar. Op de spoor van deze pijpenkoppen staat het Goudse wapenschild met een S erboven. Dit betekent óf suggereert dat de pijp in Gouda is gemaakt, in verband met een Goudse gildewet die bepaalde dat alleen Goudse pijpen dit merkje mochten dragen. En waar bij vervalste pijpen dus dankbaar gebruik van werd gemaakt (de wet had ondanks een strenge handhaving een averechts effect).
Voorstelling kop 1 (afb. 1 t/m 4): ongedefinieerde vis met omrand oog en vier rijen schubben. De staart is getekend met twee strepen. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis zijn vier golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft twee bladeren naar binnen, één naar buiten, aan de bovenzijde. De takken eindigen in een bloem. De bloem zit zo ver tegen de bovenzijde aan, dat de kop misschien iets te laag is afgesneden en gebotterd. Het zou ook het resultaat van langdurig gebruik (slijtage) kunnen zijn. Op beide zijden van de spoor staat het Goudse wapenschild, normaal uitgevoerd, maar zonder S. Die zou bij deze pijp aanwezig moeten zijn, en maakt de herkomst van de pijp van twijfelachtige aard.
Voorstelling kop 2 (afb. 5 t/m 7): ongedefinieerde vis met omrand oog en een aantal willekeurig geplaatste stippen als schubben. De staart is getekend met vier strepen. Boven de vis staat een normaal uitgevoerde markiezenkroon. Onder de vis zijn vier golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, op een lijn, met de G iets lager vanwege de takken omlijsting (designfout). De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft vijf bladeren naar binnen, geen naar buiten. De takken eindigen in een bloem. De voorstelling is met name rechtsboven wat versleten. Op beide zijden van de spoor staat het Goudse wapenschild met S, alles geheel conform de werkelijkheid. Ik ga er van uit dat dit een Goudse pijp is.
Voorstelling kop 3 (afb. 8 t/m 10): ongedefinieerde vis met omrand oog en een streep als bek. Het lichaam is langwerpig en bedekt met een aantal willekeurig geplaatste stippen als schubben. De staart is getekend met vier strepen. Boven de vis staat een normaal uitgevoerde markiezenkroon. Onder de vis zijn vier golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Aan deze vier standaard lijnen zijn een aantal dunnere lijnen toegevoegd, waardoor er uiteindelijk tien golven te tellen zijn. Boven de kroon staat het woord GOUDA in grote hoofdletters, rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft vijf bladeren (links) en vier (rechts) naar binnen, geen naar buiten. De takken eindigen in een bloem. Op beide zijden van de spoor staat het Goudse wapenschild met S, alles geheel conform de werkelijkheid. Ik ga er van uit dat dit een Goudse pijp is.
Voorstelling kop 4 (afb. 11 t/m 13): ongedefinieerde vis met omrand oog en een streep als bek. Het lichaam is langwerpig en bedekt met een aantal willekeurig geplaatste stippen als schubben. De staart is getekend met vier strepen. Boven de vis staat een normaal uitgevoerde markiezenkroon. Onder de vis zijn vier golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in grote hoofdletters, rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft zes bladeren (links) en vier (rechts) naar binnen, geen naar buiten. De takken eindigen in een bloem. Op beide zijden van de spoor staat het Goudse wapenschild (met eenmaal S) , alles geheel conform de werkelijkheid. Ik ga er van uit dat dit een Goudse pijp is.
4. Vis gekroond omlijst, met GOUDA en extra merk.
Omschrijving koppen: ovale, bolle pijpenkop uit de vierde kwart van de 18e eeuw (1775-1800). Onbehandeld oppervlak, gebotterde bovenzijde. De persnaden zijn weggewerkt met kamstreken en bij nr. 3 weggesneden. Op de spoor van deze pijpenkoppen staat het Goudse wapenschild met een S erboven.
Voorstelling kop 1 en 2 (afb. 1 t/m 5): ongedefinieerde vis met omrand oog en willekeurig geplaatste stippen als schubben. De staart is getekend met vier strepen. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis zijn drie golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, licht rond gebogen. De tekst is in de rechterbovenhoek versleten. Een omlijsting ontbreekt. Op beide zijden van de spoor staat het Goudse wapenschild, met daarboven een S die opvallend genoeg niet helemaal midden boven het schild is geplaatst, maar tegen een hoek aan.
Onder de golven van de vis zijn drie letters geplaatst, AVW. De naar alle waarschijnlijkheid Goudse pijpenmaker heeft zijn initialen anders geplaatst dan buiten Gouda werd gedaan (ter hoogte van- en boven de kroon) en voldeed hiermee waarschijnlijk ook aan de Goudse regelgeving. Er zijn drie Goudse pijpenmakers binnen de gedetermineerde periode wier initialen overeenkomen (Duco, 2003).
Voorstelling kop 3 (afb. 4 t/m 7): ongedefinieerde vis met omrand oog en drie rijen schubjes. De staart is getekend met twee lange strepen. Boven de vis staat een markiezenkroon met grote fleurons. Onder de vis zijn drie golfvormige lijnen zichtbaar, water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, rechtop, maar op ongelijke hoogte een kromming simulerend. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft twee bladeren naar binnen, één naar buiten. De takken eindigen in een bloem, met een afwijkend ontwerp.
Op de andere zijde van de kop staan de letters SVO, met daaronder twee liggende pijpen (elk met de kop de andere kant op). De voorstelling is wat versleten. SVO was een Gouds merk (en zijmerk) dat binnen de gedetermineerde periode in gebruik was (Duco 2003). Op beide zijden van de spoor staat het Goudse wapenschild met S, zonder afwijkingen. De pijp is daarom met redelijke zekerheid toe te schrijven aan de Goudse pijpenmaker die SVO op dat moment gebruikte. De liggende pijpen waren ook een geregistreerd merk, maar zijn hier als een (slim) decoratief element gebruikt.
Voorstelling kop 4 (afb. 8 t/m 11): ongedefinieerde vis met omrand oog en een streep als bek. De schubben zijn weergegeven als onregelmatige stippen. De staart is getekend met vier streepjes. Boven de vis staat een accurate markiezenkroon. Onder de vis zijn vijf golfvormige lijnen zichtbaar (relatief veel), water symboliserend. Boven de kroon staat het woord GOUDA in hoofdletters, licht rond gebogen. De omlijsting van twee aan de onderzijde kruisende takken heeft drie bladeren naar binnen, twee naar buiten (aan de bovenzijde). De takken eindigen in een bloem.
Op de andere zijde van de kop staat een kwispedoor afgebeeld. De kwispedoor was een Gouds merk (en zijmerk) dat binnen de gedetermineerde periode in gebruik was (Duco 2003). Op beide zijden van de spoor staat het Goudse wapenschild met S, zonder afwijkingen. De pijp is daarom met redelijke zekerheid toe te schrijven aan de Goudse pijpenmaker die de kwispedoor op dat moment gebruikte.
Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1770-1800. Op de zijkant staat een vis gekroond, met golven er onder en een omlijsting met twee lauwertakken. Wat er boven de kroon heeft gestaan (eventueel) is door breuk onbekend. Wel hebben er naast de kroon twee letters gestaan die zijn weggewerkt. Alleen de M is nog leesbaar. Mx.