Bedevaartspijpen


In het Noorden en Westen van Nederland zijn we er niet bekend mee geweest, maar in de Zuid Oostelijke regionen van Nederland en de omringende gebieden werden rond de overgang naar de 20e eeuw bedevaartpijpen gemaakt. Wanneer, bijvoorbeeld op pelgrimstocht, een klooster of kerk werd bezocht, dan waren er aandenkens te koop waaruit bleek dat je er geweest was. Dat is iets wat we nog steeds doen. Één van die aandenkens was de bedevaartpijp. Op deze eenvoudige rondbodem model pijpen, met een korte steel, stond het gebouw dat was bezocht, inclusief patroonheilige en eventueel de namen opgeschreven. De pijpen werden vaak ook van wat glazuur voorzien, omdat ze meer een aandenken waren dan dat er veel uit zou worden gerookt. Het halen van een rookartikel bij een christelijk gebouw ligt ook niet voor de hand. Maar met roken als alledaags verschijnsel, de kleipijpenindustrie die naar alle mogelijke manieren zocht om nog iets aan de man te brengen en de lage prijs van het artikel zijn er aardig veel verspreid.


Bruin geglazuurde kleipijp uit de bedevaartplaats Kevelaer, een plaats net over de Nederlandse grens, ter hoogte van Venray. Kevelaer staat bekend als Maria bedevaartsoord. Op de pijpenkop, van de steel af, staat een belangrijke Maria afbeelding die daar wordt vereerd. Onder de afbeelding staat I.A.V. KEVELAER. Op de linkerkant staat de Mariabasiliek van Kevelaer, de kerk op de rechterkant zou de Eerste Antoniuskerk kunnen zijn. Afbeelding Mariaportret van Wikipedia.