Geglazuurde - EN geverfde pijpen


Er valt al ontzettend veel te vertellen over alle vormen en verschijningen van de pijpenkoppen die geperst zijn in witte klei. Maar er is nog een kleine groep die zelfs een extra behandeling heeft gekregen. Deze pijpen zijn over het oppervlak gekleurd. Het gebeurde al in de 17e eeuw, door de pijpen te glazuren, en erg voor de hand lag het niet. De witte klei had als gunstige eigenschap het vocht in de rook weg te nemen en het glazuren verhinderde dat enigszins.

 

Ondanks dat sprak een geglazuurde pijp een kleine groep rokers aan en daarom werd in hun behoefte voorzien. Er zijn groen en bruin geglazuurde pijpen in de bodem aangetroffen. Overigens bestaat er wel een vrij grote groep pijpen waarop vanuit de hoger gelegen baksels van de pottenbakker glazuur is gedropen. Pijpenmakers hadden zelden geld en ruimte voor eigen ovens en dus bakten ze de pijpen mee bij de pottenbakker, voor een kleine vergoeding. Als de potten waarin de pijpen stonden niet goed waren afgedekt, lekte er soms glazuur op de pijpen en bakte ze aan elkaar vast of bespatte ze. Veel van deze pijpen zijn alsnog verkocht, als de schade minimaal was. Over pijpen met glazuurschade vind je meer op een andere pagina.

 

Minder algemeen zijn beschilderde pijpen. uit vondsten blijkt dat er hier en daar mee is geëxperimenteerd, maar niet veel meer dan dat, het waren aardigheden. Het bekendst zijn nog pijpenkoppen uit de 18e eeuw die in Friesland een wit-blauwe, Delfts aandoende beschildering meekregen en werden geglazuurd met transparante glazuur. Zo ontstond het uiterlijk van een Faience pijp.

 

In de 19e eeuw, wanneer er allerlei nieuwe vormen en technieken worden uitgeprobeerd, slaat ook het kleuren van de pijpenklei pas echt toe. Over deze pijpen vertel ik meer op de pagina's over 19e eeuwse pijpen.