De Belgische opstand
De Belgische Revolutie of Belgische Opstand is een gewapende opstand, in 1830, tegen koning Willem I der Nederlanden. Het leidde uiteindelijk tot de afscheiding van de zuidelijke provincies en tot de onafhankelijkheid van België. Na de Franse Revolutie en de val van Napoleon hadden grootmachten zoals de Duitsland en Engeland een bufferzone gecreëerd door alle Belgische gebieden toe te wijzen aan het nieuwe Nederlandse koninkrijk. Dit was gebeurd zonder binnenlandse inspraak en dat zat België hoog. De Nederlandse herdenkingspijpen behandelen natuurlijk de Nederlandse overwinningen tijdens de opstand. Aan het grotere verhaal wordt geen aandacht besteed.
Tekstlinten: J.C.J. VAN SPEYK, 5 FEBR 1831, merk 53 gekroond
Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1831-1835. Deze pijp, gemaakt door Willem Begeer, herdenkt het moedwillig opblazen van een eigen kanonneerboot door de commandant Jan van Speijk, tijdens de Belgische opstand. Dit gebeurde op 5 februari 1831. Deze opoffering werd gezien als een ultiem staaltje vaderlandsliefde. De pijp is voorzien van twee medaillons, met daarop afbeeldingen van een ontploffende boot aan de ene kant en een 'actieportret' van Jan van Speijk aan de andere kant. De datum, 5 februari 1831, wordt op een tekstlint vermeld. Gezien de actualiteitswaarde zal de pijp niet lang na dit voorval zijn ontworpen.
Tekstlinten: Z:H: DE BARON CHASSE, CIT VAN ANTWERPEN, merk afgebroken.
Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1832-1835. De pijp (uit een stort van Willem Begeer) herdenkt de val van de Citadel van Antwerpen, tijdens de Belgische opstand. Na een beleg door Franse troepen valt deze door Nederlanders bewaakte dwangburcht in december 1832. De Hollandse held van dienst is de generaal David Hendrik Chassé. De pijp die dit wapenfeit herdenkt is identiek aan de eerste pijp in basisontwerp. Ook hier wordt in twee medaillons afgebeeld waar en om wie het gaat. Links staat de heer Chassé tussen mortieren, rechts is de Citadel van Antwerpen in beeld, terwijl het er van langs krijgt door mortiervuur. Ook deze pijp zal vanwege de actuele waarde niet lang na deze gebeurtenis zijn gemaakt.
Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1832-1835. De gravering is identiek aan die van de eerder beschreven pijpenkop, tot in zulk detail dat het om dezelfde persvorm moet gaan. De details lijken echter meer versleten en op de persnaden van de kop zijn bladranken met bloemen aangebracht, waar eerst bladeren en vlaggen stonden. De mal van de pijpenkop is dus opnieuw bewerkt. De eigenaar is ook anders, want het merk scheepje is in deze periode van Michiel Swartjes (1824-1834) (Lit. 2).
Het heeft weinig zin een thema als de Belgische opstand lang proberen aan de man te brengen, zeker omdat Nederland het Belgische gebied ondanks de gememoreerde heldendaden verloor. Het geeft aan dat de pijpenmal maar kort is gebruikt door Willem Begeer, die hem misschien al na één of twee jaar van de hand zal hebben gedaan.
Tekstlinten: EENDRACHT MAAKT MAGT, (HER)TOG V. S. WEIMAR, I. C. I. VAN SPE(IJK), merk KIP
Fragment van een zwartgebakken, ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1832-1835. Op de pijpenkop staan de portretten van de hertog van Saksen Weimar (Karel Bernhard) en van Generaal Jan van Speijk. Samen droegen ze bij aan belangrijke wapenfeiten tijdens de Belgische opstand. De pijp is gemerkt met KIP.