Denemarken


Hoewel er na jaren van onderzoek bepaalde details nog niet bekend of duidelijk zijn, is het inmiddels wel duidelijk dat vanuit Gouda een groot aantal pijpen werd geleverd aan Europese landen en Noord Amerika. Denemarken was een goede afnemer, zeker als je bedenkt dat het Deense rijk toen ook nog Noorwegen en IJsland omvatte. Pijpen met Denemarken als thema van een reliëf zijn in de Nederlandse bodem gevonden.


Wapen van Denemarken zoals dat werd gebruikt tussen 1699 en 1819 (bron: Wikipedia)




Ovaalvormige pijpenkoppen uit de periode 1740-1750. Een speciale gelegenheid voor het promoten van Denemarken met deze pijp is niet aan de orde geweest. Langs de bovenzijde van de pijpenkop loopt een tekstlint, met daarop: 'DENE MARKE'. Naar de roker toe staat het 18e eeuwse wapen van Denemarken, verdeeld in vier kwartieren en een hartschild. Boven het wapen staat een lage keizerskroon. Om het wapenschild lopen twee ketens in een cirkel. Naar goed gebruik is de binnenste keten van de orde van de Dannebrog en de buitenste keten van de orde van de olifant. Aan deze keten hangt een olifant en het aardige is dat deze ook op het lambrequin van de pijpenkop hangt, maar helaas niet zo goed te herkennen is. Boven de keizerskroon, dit ontwerp zien we ook terug bij pijpenkoppen met het thema VIVAT REX PRUYSE uit dezelfde periode, staat het dak van een baldakijn met een mantel die de hele voorstelling omhelst. Het schild wordt gedragen door twee wildemannen, die het allebei met één hand rechtop houden. In hun andere hand houden zij een manshoge knuppel vast, met de kop rustend op de grond. De wildemannen hebben veel haar op hun hoofd en een flinke baard. Verder zijn ze gespierd en naakt op hun middel na, waar een krans van eikenloof omheen zit. Vanaf de bovenkant loopt de mantel van de baldakijn achter ze langs, met een patroon van eikenblad-vormen. De voorstelling rust op een horizontale lijn met daaronder een lambrequin met kwasten. Op de steelaanzet staan een bladranken versieringspatroon.

Het merk op de pijpen is sleutel, op de hiel staat het Goudse wapenschild met S. De voorstelling op de afgebeelde pijpenkoppen verschilt in scherpte en details.