Raderingen over de hiel

Een veel voorkomende vorm van merken (of markeren) is om het raderingsmes, gebruikt voor de bovenrand van de pijpenkop, over de hiel te halen, zodat er een radering als merk komt te staan. Niet alleen is dit een anonieme vorm van merken, het gebeurde in bijna alle centra wel, dus pijpen met dit merkteken zijn niet op dit merk te determineren. De uiterlijke kenmerken in combinatie met de vindplaats kunnen wel uitsluitsel geven. Overigens komt deze vorm van merken vooral voor op vroeg 17e eeuwse pijpen.

Laat dubbelconische pijp uit Gouda, 1655-1665, met groot getand radstempel over de hiel. Dit is redelijk uniek gezien de stad en de periode, maar mogelijk is het stempel zonder enige betekenis gezet door de persoon die ook de steel radeerde.

Twee dubbelconische pijpenkoppen uit de omgeving van Rotterdam, de twee heeft ook een Rotterdamse vormgeving. Periode 1625-1635.

Twee dubbelconisch gevormde pijpenkoppen die waarschijnlijk in Amsterdam zijn gemaakt. 1640-1650

Dubbelconisch gevormde pijpenkop uit de periode 1640-1650, gevonden nabij Zevenhuizen.

Eenvoudige trechtervormig model pijp met stippenrozen op de zijden. Op de steel, vlak achter de kop, staan raderingen en een rolstempel. De radering van de ketelopening loopt volledig rondom. Op de hiel zijn drie of zelfs vier raderingen gezet. Dit is vlot uitgevoerd. De pijp heeft meer behandelingen meegekregen dan normaal is voor een eenvoudige uitgave. Is het een test geweest voor een leerling van de pijpenmaker? Of heeft iemand bij de afwerking even de tijd genomen?

1625-1635 Pijpenkop met radering over de hiel, vindplaats onbekend.

1625-1635 Pijpenkop met kruislingse radering over de hiel.