Pijpenkoppen bij Fortuin


1671-1897


Voorstelling: staande vrouw (de godin Fortuna), oorspronkelijk naar links gericht, maar later van voren gezien. Van Wikipedia: 'Fortuna was de Romeinse godin van het toeval of van het lot, zowel van het geluk als van het ongeluk.' Het attribuut waarmee ze hier wordt afgebeeld is een doek of zeil, waarmee ze op de winden zeilt (waar het lot haar brengt). Op vroege versies houdt Fortuna het zeil voor zich (links naast zich), later houdt ze de het zeil boven zich.

 

*Vanwege de Utrechtse wijk Fortuin was het Goudse merk fortuin er erg populair. Utrechtse pijpmakers begonnen al snel met hun eigen uitvoeringen van zijmerken met de godin.

 

Ook gezet als zijmerk.


1671-1700

1680-1740

1700-1740 (1750) Zijmerk

1700-1740 Zijmerk *Versies uit Utrecht, waar dit merk erg populair was vanwege de stadswijk 'Fortuin', zijn minder nauwkeurig of groter gezet.

1730-1740 Zijmerk. Behalve fortuin links op de kop staat AM gekroond op de rechterzijde. Dit zijn niet de initialen van de pijpenmaker. Is het een tijdelijk project, samen met de pijpenmaker die AM gekroond zette? De tweede vondst komt uit een spoor met enkel Gouds afval, datering 1730-1740.


1730-1750

1750-1775 *De apart geplaatste pijp is een bodemvondst uit Gouda, maar de gravering van het merk en het bijmerk doen vermoeden dat hier om een pijp uit Alphen aan den Rijn gaat. De gravering van het merk is in ieder geval opmerkelijk.

1775-1800

1800-1850

1850-1897


1750-1775 Ovaalvormig model, driekwart hoog. De tweede pijp is mogelijk een vervalsing.