Stempels op stelen in de 17e eeuw


Pijpenstelen werden al heel vroeg versierd met raderingen en stempels. Ze waren eenvoudig aan te brengen en gaven de pijp een iets beter uiterlijk, en een eigen gezicht mee. Raderingen zijn door de eeuwen heen het meest gebruikt als versieringsmotief, maar in de 17e eeuw waren stempels ook erg populair. Met name de ruitvormige stempels met Franse lelies er in worden erg vaak gevonden en er bestaan heel veel variaties in. Sommige pijpenmakers zetten zelfs hun initialen in het stempel. De stempels worden meestal op het zwaartepunt van de pijp gezet, dat is het stuk in de buurt van de pijpenkop waar de pijp zich het prettigst vast laat houden.


Dubbelconisch gevormde pijpenkop uit de periode 1675-1685, gemerkt met PF met ster. Op de steel staat een klassiek patroon van ruitvormige stempels met lelies. Deze komt sinds de tweede kwart van de 17e eeuw erg vaak voor. Rond het zwaartepunt van de pijp staan vijf stempels op rij aan de bovenzijde van de steel. op de zijden staan nog twee stempels per kant, rond de middelste stempel op de bovenzijde. zo ontstaat een eenvoudig, maar gebalanceerd symmetrisch patroon.


Goudse dubbelconisch gevormde pijp uit de periode 1635-1645. De pijp is netjes afgewerkt en gemerkt met het huismerk AA monogram gekroond. Naast de AA staan waarschijnlijk twee kleine lelies. Dit was één van de merkvariaties van Anthonie Allijn (lit. 2). Op de steel, rond het zwaartepunt van de pijp, is een motief van lelies in een ruit gestempeld. Het gaat om vijf stempels bovenop de steel, en twee aan de zijden. Het aardige aan deze stempels is dat de initialen AA weer te lezen zijn naast de lelies. Gevonden in Gouda.


Goudse dubbelconisch gevormde pijp uit de periode 1675-1685, gemerkt met SMK. Op het zwaartepunt van de pijp staan stempels tussen raderingen. Deze stempels zijn handmatig gezet, samen vormen de vier ruitvormige stempels (met elk een lelie) een grotere ruit. Later wordt dit proces vereenvoudigd door stempels te maken die al bestaan uit vier tegen elkaar aan liggende ruiten.


Goudse dubbelconisch gevormde pijp uit de periode 1675-1685, gemerkt met IMM. Op het zwaartepunt van de pijp staan stempels tussen raderingen. Deze stempels zijn handmatig gezet, samen vormen de vier ruitvormige stempels (met elk een lelie) een grotere ruit. Later wordt dit proces vereenvoudigd door stempels te maken die al bestaan uit vier tegen elkaar aan liggende ruiten.


Goudse dubbelconisch gevormde pijp uit de periode 1680-1690, gemerkt met BS. Op het zwaartepunt van de pijp staan stempels tussen raderingen. Dit is een eenvoudige variant, waarbij na een begrenzende radering verticaal over de steel aan de bovenzijde van de steel één stempel is gezet, die bestaat uit vier aan elkaar gelegde ruiten met lelies er in. dit herhaalt zich drie keer.


Goudse dubbelconisch gevormde pijp uit de periode 1675-1685, gemerkt met WS. Op het zwaartepunt van de pijp staan stempels tussen raderingen. Dit is een eenvoudige variant, waarbij na een begrenzende radering verticaal over de steel aan de bovenzijde van de steel één stempel is gezet, die bestaat uit vier aan elkaar gelegde ruiten met lelies er in. dit herhaalt zich drie keer.


Goudse dubbelconisch gevormde pijp uit de periode 1670-1680, gemerkt met TIP. De pijp is van de geglaasde, goed afgewerkt e kwaliteit. Op het zwaartepunt van de pijp zijn raderingen gezet, met daartussen steeds vier ruitvormige stempels met lelies. De vier stempels vormen ook weer een ruit.


Twee dubbelconische pijpen, zonder merk maar met gestempelde lelies op de steel. De datering ligt rond 1670-1680. De eerste pijp is waarschijnlijk uit Gouda en heeft vijf lelies in een ruit op een rij op de bovenkant van de steel, rond het zwaartepunt van de pijp. De tweede pijp is geglaasd en heeft raderingen rond het zwaartepunt, waartussen lelies in ruit gestempeld zijn. Ondanks de afwerking is de pijp niet gemerkt. De vorm van de kop lijkt op die van pijpen uit Dordrecht.


Lelies in ruit met initialen. ADS, SH, PG. Hoewel dit initialen zijn van pijpenmakers, zijn de pijpenmakers niet bekend.


Eenvoudige laat dubbelconische pijpen, 1660-1670, met een eenvoudig leliemotief op de steel. Gouda.


Lelies in ruit, losse stempels


Pijpensteel uit de regio van Amsterdam met een lineair leliestempel motief.


Lelies in ruit, per vier in één stempel


Stempels met een bloemmotief

Kleine band met stempels met een bloemmotief, datering onbekend.


Stempels met kruizen, hier met initialen CM of CH, bekend uit Rotterdam.


Stempels met enkel initialen, hier IR