raderingen en rolstempels, 17e eeuw

Pijpenstelen werden al heel vroeg versierd met raderingen en stempels. Ze waren eenvoudig aan te brengen en gaven de pijp een iets beter uiterlijk, en een eigen gezicht mee. Raderingen zijn door de eeuwen heen het meest gebruikt als versieringsmotief, vanaf de vroegste periode in de 17e eeuw.. De raderingen worden meestal rond of op het zwaartepunt van de pijp gezet, dat is het stuk in de buurt van de pijpenkop waar de pijp zich het prettigst vast laat houden. Er zijn allerlei soorten raderingen en hun populariteit, qua uiterlijk, veranderde met de tijd.

Standaard type radering op eenvoudige pijpen uit de late 17e eeuw. De steel is nog dik, de kop zit rond de overgangsfase van dubbelconisch - naar trechtervormig model. De steel van het type pijp met deze raderingen blijkt vaak erg kort te zijn. Het gaat hier om meerdere achter elkaar geplaatste raderingen met grove en fijne tanden.

Vroeg trechtervormige pijpenkop uit de periode 1680-1700, gemerkt met druiventros gekroond. De pijp is van hoge kwaliteit en bijna volledig geglaasd. De lengte van deze pijp lag rond de 50 centimeter. Op de steel staat een zwaartepuntradering met grove en fijne tanden, waarbij de grove tanden tegen elkaar aan twee kanten op staan. Door breuk is de radering niet volledig.

Dubbelconisch gevormde pijpenkop uit de periode 1670-1680, gemerkt met BS. Op de steel staat een decoratie rond het zwaartepunt van de pijp, bestaande uit twee banden. De banden zijn opgebouwd uit een rolstempel die drie keer naast elkaar en tegen elkaar aan is gezet. Het stempel bestaat uit een verticale gladde baan die aan beide zijden wordt begrensd door fijne kartels.

Dubbelconisch gevormde pijpenkop uit de periode 1670-1680, gemerkt met naar links gerichte maansikkel. Op de steel zit een zwaartepuntdecoratie. De decoratie is opgebouwd uit zes verticale banden met kartels aan de zijden en twee tussenliggende vlakken die bestaan uit een ruitpatroon gevuld met grote punten. Deze opvulling is minder algemeen.

Dubbelconisch gevormde pijpenkop uit de periode 1675-1685, gemerkt met SB gekroond. Op de steel staan twee geradeerde banden rond het zwaartepunt. De radering met het grotere patroon bestaat meestal uit cirkels, maar hier is gekozen voor een aansluitend ruitpatroon.

Fragment van een pijpensteel van een pijp zoals hierboven is afgebeeld. In plaats van een dubbel kruismotief op de tussenliggende vlakken staat er nu een enkel kruismotief. Er zijn nu ook maar drie verticale banden. De hele decoratie is een stuk korter, maar kan een tweede keer op de pijp terugkomen, zodat de decoratie om het zwaartepunt van de pijp staat en niet op -.

Fragment van een pijpensteel met vier banden met een kruismotief. Van de begrenzende verticale banden met kartels staan er drie in het midden, met enige ruimte tussen de onderlinge banden. Hoeveel banden (ook drie of minder) er op het eind en begin van deze decoratie zijn gezet is niet te zien. Thematisch is wel dat er niet meer decoratie te zien zal zijn op de steel dan wat er hier zichtbaar en beschreven is.

Op dit fragment zijn geen begrenzende verticale banden met kartels zichtbaar. De versiering lijkt vanwege verspringing dubbel over elkaar te zijn aangebracht en ook de middenstippen staan soms dubbel naast elkaar. Het gaat in totaal om vijf of zes rijen die op dit fragment zichtbaar zijn.

Op deze steel zijn de begrenzende banden rijen brede zigzagkartels. Het vlakmotief bestaat uit enigszins slordig langs elkaar gerolde banen van het kruismotief met stippen. Er zijn ongeveer acht banen zichtbaar.

Nogmaals het ruitmotief met stippen op een steel uit de tweede helft van de 17e eeuw. Het gaat hier om een vrij korte stempelband. Het gaat om een enkele band met ruitmotief, afgezoomd door twee gladde banden met kartels aan de randen.

Fragment van een pijpensteel uit de periode 1690-1700. tussen twee verticale banden met kartels staat een band met een uitgewerkt floraal motief. Dit is geen alledaagse versiering, maar dat wil niet zeggen dat de pijpenkop versierd is geweest. Waarschijnlijk gaat het wel om een betere soort, en gemerkte pijp.

Fragment van een pijpensteel met diagonale banden. De banden bestaan uit rijen grote aaneengesloten cirkels, afgewisseld met een lage geul. Een enkele keer loopt er een radering door deze geul.