raderingen en rolstempels, 19e eeuw

Het proces van het aanbrengen van eenvoudige steeldecoraties middels raderingen en rolstempels, al dan niet in combinatie met de naam van het bedrijf van de pijpenmaker, zet zich voort in de 19e eeuw. Zoals ook alle andere visuele elementen van de kleipijp is ook hier sprake van een duidelijke overgang van kwaliteit naar kwantiteit, de stempels worden weinig verfijnd gezet. Op die manier dragen ook deze stempels bij aan een eenvoudige determinatie naar periode in blokken van ongeveer 50 jaar. Zo kunnen slechts enkele steelfragmenten bij een opgraving al een oppervlakkig beeld geven van de leeftijd van een bodemlaag.

19e eeuwse steelraderingen zijn meestal snel, slordig en onregelmatig gezet.

Vlug gezette radering op een pijpensteel uit een stort van Willem Begeer, eerste helft 19e eeuw.

Vlug gezette radering op een pijpensteel uit een stort van Hendrik van der Pool, 1860-1870.