Wapens van Zeeland


Een aantal keer in de geschiedenis zijn er pijpen verschenen met Zeeland als middelpunt van een decoratiethema. Meestal was dat omdat Zeeland vanuit Zuid Holland nog een dankbaar afzetgebied was, met een paar grote steden en de zetel van de V.O.C. in Middelburg. Een pijp met het wapen van Borsele (vroeger Borssele) is zelfs vanaf het uitbrengen van de mal rond 1740 een aantal keer opnieuw geperst, gedurende de 18e en 19e eeuw. De oorspronkelijke kwaliteit van de gravure loopt per periode verder terug.

Opvallend is dat de pijpen allemaal zijn geperst door de familie Brammert en na overlevering de familie Van der Want.


Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1740-1750. Naar de roker toe staat een wapenschild, verdeeld in vier kwartieren. In de kwartieren staan:

Het wapen van Zeeland

Het wapen van Middelburg

Het wapen van Vlissingen

Het wapen van Veere

Het schild is gekroond met een brede bladerkroon en wordt gedragen door twee meerminnen. Achter de meerminnen staan twee banieren, met links het wapen van de V.O.C. Middelburg (M. boven V.O.C.) en rechts het wapen van de West Indische Compagnie (WGC). De voorstelling rust op decoratieelementen, met bloem- en bladkrullen, voluten en  een gestipt binnenwerk. Hieronder loopt een tekstlint met daarop: 'ZEELANDIA'. Ook aan weerskanten van het wapenschild is een deel gedecoreerd als bord met een servetwerk van ruiten. Op de linkerzijde van de hiel staat het wapen van Gouda, de hiel is gemerkt met WS gekroond, gezet door Arend Willemsz. Brammert (Lit. 2).


Pijpenkop met hetzelfde thema, uit dezelfde mal, van dezelfde stort. Gebroken, maar scherper van afdruk.


Ovaalvormige pijpenkop met een herkomst uit de periode 1740-1750, hier 1760-1770. De originele gravure is verslapt, maar staat nog. Naar de roker toe staat het wapen van Borsele (Borssele) in een ovaal. Boven het wapen staat een bladerkroon en het wapen wordt gedragen door twee eenhoorns. langs het ovaal lopen diagonale lijnen als versieringsmotief, onder het ovaal loopt een ondergrond met opstap voor de poten van de eenhoorns. Onder de ondergrond staat een lambrequin met een servetwerk van ruiten met stip. Tussen kroon en ovaal is een floraal versieringselement aanwezig. Van de roker af staat een wapenschild met daarin de wapens van Zeeland, Middelburg, Vlissingen en Veere. Ook dit wapen is gekroond met een bladerkroon en onder het wapen langs loopt een tekstlint met: 'ZEELANDIA'. Onder het lint staat een lambrequin met een vulling van schubben.

Op de rechterzijde van de hiel staat het wapen van Gouda, de hiel is gemerkt met AB gekroond, gezet door Willem Willemsz. Brammert (Lit. 2).


Dezelfde pijp als hierboven is beschreven, niet aangepast in details. De persing is uit de periode 1800-1850. De vorm is duidelijk aan het teruglopen. De pijpenkop en de decoratie zijn minder sterk van vorm, versleten. Op de rechterzijde van de hiel is nog vaag het wapen van Gouda zichtbaar, de hiel is gemerkt met WS gekroond, gezet door Pieter van der Want (Lit. 2).