Zijmerk haan


De haan is een merk uit Gouda met een lange gebruikstermijn, maar zijmerken zijn er niet van bekend. Diverse centra om Gouda hebben de haan wél gebruikt voor hun zijmerken.


Ovaalvormige pijpenkoppen uit de periode 1775-1800. De pijpenkoppen hebben de uiterlijke kenmerken van modellen uit Gorinchem of Schoonhoven, maar zijn door het ontbreken van initialen niet verder te determineren. De hanen zijn enigszins eenvoudig, maar herkenbaar gegraveerd en zijn gekroond met een bladerkroon.


Fragment van een trechtervormige pijpenkop uit de periode 1735-1745. De pijpenkop, met links een eenvoudig gegraveerde haan met kroon, is in Utrecht gemaakt.


1. PVV uit Schoonhoven. Trechtervormige pijpenkoppen van een Schoonhovense pijpenmaker, periode 1730-1740. De eerste pijpenkop is goed gegraveerd en heeft weinig slijtage van het persen. Boven de haan staan enkel de initialen PVV. De daaropvolgende pijpenkoppen komen van dezelfde vondstlocatie, komen uit dezelfde pijpenmal en zijn in twee stadia versleten. Boven de haan staat een parelkroon, dan de initialen PVV.


2. DB uit Gorinchem. Ovaalvormige pijpenkoppen uit de periode 1760-1775. Op deze pijpen staat het zijmerk haan gekroond met DB aan beide kanten. De haan is minder natuurgetrouw gegraveerd dan bij de zijmerken van PVV. Boven het zijmerk staat een bladerkroon.


3. Trechtervormige pijpenkop uit de periode 1735-1745. Op de linkerzijde staat een haan, naar rechts gericht, met een kroon er boven.  De haan staat op een lijnvormige ondergrond met gras. Bij de snavel van de haan staat een stip, eet hij een vrucht? Boven de haan ( en onder de kroon) staat ook een stip. Op de rechterzijde van de kop staan de initialen ABL. De initialen zijn (nog) niet gedetermineerd als van een van de bekende centra. Gouda is mogelijk, maar niet erg waarschijnlijk.