Zijmerk: N gekroond met drie initialen


Een aantal kleipijpen met het zijmerk N gekroond heeft daar drie initialen aan toegevoegd. Er zijn allerlei verschillende letters, maar ook  zijn er vaak per maker meerdere mallen in gebruik. Door slijtage worden deze mallen regelmatig bijgewerkt en verandert de voorstelling iets. Er zijn dus heel erg veel verschillen te ontdekken. Omdat ik vanuit mijn eigen collectie werk, is dit overzicht te beschouwen als een bloemlezing van wat er zoal aan te treffen is.

Opvallend feit: de lettercombinaties uit de verschillende plaatsen komen bijna nooit overeen, zodat je bijna altijd de juiste plaats van herkomst kunt achterhalen. Op deze lijst staan vrijwel alle gepubliceerde lettercombinaties met de gekroonde N.

Informatie over de merken is afkomstig uit Duco 2003 (Gouda), Van der Meulen 1992 (Gorinchem), Korpershoek 2020 (Schoonhoven)


N gekroond met HAB

Herkomst: Gorinchem, Hendrik Aalbregts, 1756-1798 (Lit. 11)

N gekroond met WGB

Herkomst: Gorinchem, Wouter Groenenberg, 1756-1784 (Lit. 11)

Een aparte manier van N gekroond en initialen op dezelfde pijpenkop plaatsen is te zien op dit erg versleten pijpje. De maker uit Gorinchem plaatste N gekroond op de linkerzijde, en zette zijn initialen niet boven de kroon, maar op de andere zijde van de pijp.

N gekroond met IHD

Herkomst: Schoonhoven, Joris Hoogendijk, 1737 tot 1785 (Lit. 10)

N gekroond met DVD

Herkomst: Schoonhoven, Dirk van Duuren, 1764-1810 (Lit. 10)

N gekroond met GVD

Schoonhoven, Gerrit van Duuren, 1727-1780 (Lit. 10).

Op de spoor van het eerste fragment zijn de letters HV toegevoegd. Op de laatste pijpenkop staan de letters GVD onder de N.

N gekroond met WVD

Herkomst: Gorinchem, Willem van Dijk, 1772-1785 (Lit. 11)

N gekroond met IVE

Herkomst: Gorinchem, Jan van Erp, 1778-1817 (Lit. 11)

N gekroond met IVG

Schoonhoven, Jan van Genderen sr., 1750-1789. (Lit. 10).

N gekroond met MVG

Schoonhoven, Machiel van Genderen, 1728-1784 (Lit. 10).

N gekroond met WVG

Schoonhoven, Willem van Genderen, 1752-1758 (Lit. 10)

N gekroond met IDH

Herkomst: Gorinchem, Johannes de Hoog, 1714-1744 (Lit. 11)

N gekroond met HDH

Herkomst: Schoonhoven, Huijbert de Hoog, 1749-1805 (Lit. 10)

N gekroond met RDH

Herkomst: Gorinchem, Roelof de Hoog, 1734-1755 (Lit. 11)

N gekroond met LNH

Herkomst: Gorinchem, Leendert Nieuwenhuijzen, 1781-1810 (Lit. 11)

De laatste pijpenkop heeft een bijzondere kroon boven de initialen staan. Het is een koninklijke kroon, in plaats van de gangbare markiezenkroon. Ook neemt deze kroon erg veel ruimte in beslag, waardoor de initialen langs de poten van de N zijn gezet. In het bovendeel van de kroon staat nog een keer, maar minder duidelijk, LNH. Het lijkt er op alsof met deze voorstelling een versie van een vorige eigenaar, met andere initialen, is weggewerkt.

N gekroond met IOH

Herkomst: Gorinchem, Jan Ophuijzen sr, 1730-1785 en jr, 1755-1815 (Lit. 11)

De tweede kop is voor zijn soort aan de kleine kant, hij is slechts 35 mm hoog.

N gekroond met GVH

Herkomst: Schoonhoven, Gijsbert van Heumen, 1749-1790 (Lit. 10)

N gekroond met IMK

Herkomst: Schoonhoven, Johannes Murk, 1755-1796 (Lit. 10)

N gekroond met PDL

Herkomst: Schoonhoven, Pieter de Leeuw, 1735-1785 (Lit. 10)

* Een aantal keer wordt er door verschillende pijpenmakers een stijlelement aan de N toegevoegd. Zo lijkt de tweede poot van de N op een gespiegelde P, zoals ook hierboven te zien is. Pijpenmakers die dit hebben gedaan, hebben een P bij hun initialen zitten.

De punten van de eerste kop zou je kunnen beschouwen als een bijmerk. Dat bijmerk betekent 'uit Schoonhoven'.

N gekroond met GHL

Herkomst: Schoonhoven, Gerrit Hollands (weduwe), 1730-1789 (Lit. 10)

N gekroond met IAM

Schoonhoven, Jan Murk, 1766-1796 (Lit. 10).

N gekroond met IKM

Schoonhoven, Jacobus Murk, 1766-1806 (Lit. 10).

N gekroond met IRM

Herkomst: Schoonhoven, Jan Rogman, 1742-1754 (Lit. 10)

N gekroond met KRM

Herkomst: Schoonhoven, Koenradus Murk, 1763-1817 (Lit. 10)

N gekroond met PTM

Herkomst: Schoonhoven, Petrus Murk, 1735-1755 (Lit. 10)

N gekroond met DBN

Herkomst: Gorinchem, Dirk Barunet, 1754-1785 (Lit. 11)

N gekroond met GIN

Herkomst: Schoonhoven, Gerrit Jillisz Nobels, 1744-1784 (Lit. 10)

N gekroond met IAN

Herkomst: Schoonhoven, Johannis Nobel, 1715-1730 (Lit. 10)

N gekroond met IGN

Schoonhoven, Jillis Gerritsz. Nobel, 1708-1747 (Lit. 10).

* Deze pijpenmaker heeft op de andere zijde van de kop steeds drie punten geplaatst. Deze punten kun je beschouwen als een bijmerk. Dat bijmerk betekent 'uit Schoonhoven'. Let op de pijp met als tweede merk koning gekroond met NI.

Trechtervormige pijpenkop uit de periode 1715-1730. Met de N onder de kroon is iets geks aan de hand. Aan de uiteinden van de letter zijn schreven toegevoegd. Deze zijn niet, zoals gebruikelijk, gegraveerd, maar met een I-vormig symbool ingeslagen. Dit is zonder veel techniek gebeurd, waardoor de I aan de bovenzijde dubbel te zien is en aan de onderzijde zelfs drie keer en ook nog  misplaatst.

N gekroond met CHN

Herkomst: Schoonhoven, Cornelis Huijvenaar, 1760-1806 (Lit. 10)

N gekroond met IHN

Herkomst: Schoonhoven, Jacobus Huijvenaar (en weduwe), 1760-1795 (Lit. 10)

N gekroond met LHN

Herkomst: Schoonhoven, Laurens Huijvenaar, 1765-1798 (Lit. 10)

* De derde pijpenkop is een misbaksel (ongebruikt) met een scheur die net voor het bakken is ontstaan, wellicht bij het stapelen in de pijpenpot.

** Bij de volgende pijpenkop zijn de initialen duidelijk over andere initialen heen gezet. Ik vermoed dat er eerder IVG heeft gestaan. Deze initialen zijn bekend van een andere Schoonhovense pijpenmaker.

*** De pijpenkop daarop is slecht getremd. Aan de achterzijde, van de roker af, is de persnaad nog goed zichtbaar, terwijl het kamspoor die de naad weg had moeten halen er naast en een beetje er op zichtbaar is.

N gekroond met HLR

Schoonhoven, Johannis Lammoree, 1760-1800, (Lit. 10).

N gekroond met ILR

Herkomst: Schoonhoven, Jan Lammoree, 1782-1811 (Lit. 10)

N gekroond met LDS

Herkomst: Schoonhoven, Leendert Smit (en weduwe), 1766-1811 (Lit. 10)

N gekroond met CVS

Herkomst: Utrecht, Claasje Versluijs, 1733-1750? (Lit. 12)

Op de andere zijde van deze pijpen is een vogel tussen takken gegraveerd.

N gekroond met HVS

Herkomst: Utrecht, Hendrik Versluijs jr, circa 1750-1775 (Lit. 12)

N gekroond met IVS

Herkomst: Schoonhoven, Johannes Versluijs, 1765-1801 (Lit. 10)

Deze drie koppen zijn afkomstig uit dezelfde mal, dat zie je aan kleine overeenkomsten als het streepje net links naast de tweede poot van de N en nog zo'n streepje rechts naast de eerste poot van de N.

N gekroond met IWS

Herkomst: Gorinchem, Johannes Wouters, 1755-1792 (Lit. 11)

N gekroond met TVS

Herkomst: Schoonhoven, Teunis van Son jr, 1760-1790 (Lit. 10)

N gekroond met PST

Herkomst: Schoonhoven, Pieter Seton, 1776-1795 (Lit. 10)

N gekroond met DDV

Herkomst: Schoonhoven, Dirk van Duuren, 1700-1750 (Lit. 10). De kroon is een erg simpele weergave van een parelkroon.

N gekroond met PVV

Herkomst: Schoonhoven, Pieter van Vliet (en weduwe), 1715-1748 (Lit. 10)

* Deze pijpenmaker heeft op de andere zijde van de kop steeds drie punten geplaatst. Deze punten zou je kunnen beschouwen als een bijmerk. Dat bijmerk betekent 'uit Schoonhoven'.

Een aantal keer wordt er door verschillende pijpenmakers een stijlelement aan de N toegevoegd. Zo lijkt de eerste of tweede poot van de N op een P of een gespiegelde P, zoals ook hierboven te zien is. Pijpenmakers die dit hebben gedaan, hebben een P bij hun initialen zitten.

N gekroond met NKW

Herkomst: Schoonhoven, Nicolaas Walter, 1790-1794 (Lit. 10)